Części zamienne – sprzedaż, montaż, utylizacja

Kim jest „wytwórca odpadów”?

Warsztat często styka się z produktem na pierwszym oraz ostatnim etapie jego użytkowania (podczas montażu i demontażu). Jednak od strony prawnej to nie warsztat wprowadza produkt na rynek. Jest on natomiast wytwórcą odpadów. Wynika to z ustawy o odpadach, która stanowi, że wytwórcą odpadu jest każdy podmiot, którego działalność powoduje powstawanie odpadów. Do opadów, które wytwarza warsztat należą zarówno używane, wymontowane części, zużyte płyny eksploatacyjne, jak i opakowania po produktach nowych.

Obowiązki wytwórców odpadów (np. warsztatów)

Obowiązki wytwórców są jasne. Warto trzymać się wyznaczonych zasad, ponieważ mają one na celu ograniczenie wpływu człowieka na środowisko, a za niewywiązywanie się z nich grożą kary. Do obowiązków firm należą w tym obszarze:

• posiadanie numeru BDO.
• prowadzenie ewidencji odpadów, wypełnianie Kart Ewidencji Odpadu oraz Kart Przekazania Odpadu.
• przekazywanie odpadów tylko uprawnionym odbiorcom.
• magazynowanie odpadów zgodnie z przepisami.
• składanie odpowiednich sprawozdań środowiskowych.

Warsztat jako „ostatnie ogniwo” w cyklu życia produktu?

Wydawałoby się, że części kończą swój żywot w momencie ich demontażu. Z punktu widzenia całego cyklu życia produktu to jednak tylko jeden z etapów. Warsztat jako wytwórca odpadów odpowiada bowiem także za ich poprawną utylizację, niezależnie od tego, co tym odpadem jest.

Przedsiębiorca prowadzący serwis musi przekazać wytworzone przez siebie odpady firmie uprawnionej do ich transportu oraz zapewnić, że finalnie zostaną unieszkodliwione w sposób zgodny z przepisami. Może to oznaczać poddanie recyklingowi, odzyskowi energetycznemu, innej formie utylizacji albo procesowi regeneracji.

Odpowiedzialność wytwórcy za odpad kończy się dopiero w momencie ich unieszkodliwienia. Dlatego tak istotne jest, żeby współpracę nawiązywać wyłącznie z firmami, które uzyskały odpowiednie pozwolenie oraz decyzje administracyjne na działalność związaną z gospodarką odpadami.

Zgłoszenie odbioru za pośrednictwem platformy Bio Service gwarantuje, że zlecenia podejmie się właśnie taka firma. Wszyscy operatorzy, z których usług można skorzystać za pośrednictwem Bio Service zostali zweryfikowani przez ekspertów platformy.

Prawna odpowiedzialność za utylizację odpadów należy do jego wytwórcy. Jednocześnie jednak za organizację procesu odzysku oraz przekazania ich do recyklingu odpowiadają – w przypadku niektórych produktów – firmy wprowadzające je na rynek.

Czym jest rozszerzona odpowiedzialność producenta?

Przepisy o rozszerzonej odpowiedzialności producenta stanowią, że podmiot wprowadzający na rynek produkty w opakowaniach jest odpowiedzialny za wprowadzone opakowania przez cały cykl życia tych opakowań, czyli także na etapie, w którym te opakowania staną się odpadami. W związku z powyższym podmioty wprowadzające muszą zapewnić odpowiedni poziom recyklingu opakowań tego samego typu które wprowadzili na rynek. Podobny schemat przepisy prawa przewidują w zakresie niektórych produktów (oleje smarowe, preparaty smarowe, opony pneumatyczne), baterii i akumulatorów, a także sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

Kim jest „wprowadzający produkt na rynek”?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami (ustawa o odpadach, ustawa o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi ustawa o bateriach i akumulatorach, ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami), podmiotem wprowadzającym na rynek jest ten, kto po raz pierwszy udostępnia dany produkt w opakowaniu, na terytorium Polski – bez względu na to, czy to produkt importowany, czy produkowany w kraju.

W praktyce oznacza to, że wprowadzającym produkt na rynek jest:

• importer i polski dystrybutor, który sprowadza części zza granicy i sprzedaje je w Polsce,
• producent krajowy, który produkuje części w Polsce i przekazuje je do dalszej dystrybucji lub sprzedaży.

Warsztat, który kupuje części, oleje, akumulatory, opony itp. od dostawców lub hurtowni w Polsce, nie jest wprowadzającym na rynek tych produktów. Produkt został już wcześniej wprowadzony przez dostawcę. Podobnie sklep motoryzacyjny, jeśli sam nie sprowadził produktu zza granicy. Sprzedaje on bowiem części i akcesoria, które na rynek w Polsce wprowadziła hurtownia albo dystrybutor.

Pamiętajmy, że wprowadzającym są także podmioty importujące na teren Polski pojazdy, także te używane, ponieważ zawierają one oleje, opony oraz akumulatory!

Obowiązki wprowadzających produkty na rynek

Podmioty wprowadzające na rynek określone produkty (oleje, opony, akumulatory, baterie, sprzęt elektryczny i elektroniczny, opakowania) mają specyficzne obowiązki wynikające z różnych ustaw, wykraczające poza dość powszechny dla przedsiębiorców obowiązek posiadania numeru w rejestrze BDO, prowadzenia ewidencji odpadów oraz składania rocznych sprawozdań środowiskowych.

Obowiązek recyklingu opakowań

Przedsiębiorcy wprowadzający na polski rynek produkty w opakowaniach i opakowania mają obowiązek zapewnienia określonego poziomu recyklingu odpadów powstałych z wprowadzonych przez nich na rynek opakowań.

Obowiązek zbiórki odpadów oraz finansowania recyklingu

Obrót niektórymi produktami związanymi z motoryzacją – oponami, olejami, produktami smarnymi, akumulatorami – niesie ze sobą konieczność przestrzegania dodatkowych przepisów, ściśle dotyczących tego asortymentu.

Na firmy prowadzące taką działalność regulacje nakładają konieczność:

• zorganizowania odzysku i recyklingu odpadów takiego samego rodzaju jak odpady powstałe z wprowadzonych produktów,
• zapewnienie określonego przepisami minimalnego poziomu odzysku tych odpadów.

Najczęściej firmy zlecają realizację tego obowiązku organizacjom odzysku takim jak Partslife Polska Organizacja Odzysku Opakowań SA. Przekazanie obowiązków odbywa się poprzez zawarcie umowy i opłacenie takiej usługi. Wybierając takie rozwiązanie przedsiębiorca zyskuje pewność działania zgodnie z przepisami oraz wie, że działania podjęte w jego imieniu przyczyniają się do ograniczenia wpływu człowieka na środowisko.

Firmy mogą oczywiście zbudować własny system odzysku odpadów – samodzielnie lub wspólnie. Przykładem takiego działania jest Centrum Utylizacji Opon, czyli organizacja powołana do życia przez największych dostawców opon działających na polskim rynku. Jest to jednak opcja, z której realnie mają możliwość skorzystać tylko naprawdę duże firmy.

Obowiązek finansowania kampanii edukacyjnych

Finansowanie kampanii edukacyjnych mających na celu podnoszenie świadomości ekologicznej należy do obowiązków firm wprowadzających na rynek:

• produkty w opakowaniach,
• baterie i akumulatory,
• sprzęt elektryczny i elektroniczny.

Na działania edukacyjne przedsiębiorcy muszą przeznaczyć kwotę, której minimalną wysokość określają przepisy (specyficzne dla różnych typów produktów). Najczęściej firmy zlecają realizację takiej kampanii organizacjom odzysku. Mają one gotowe rozwiązania i doświadczenie także w działaniach edukacyjnych.

Przykładem takiej kampanii edukacyjnej jest spot Parsflife Polska dotyczący gospodarowania odpadami w warsztacie.

Czym są organizacje odzysku?

Organizacje odzysku to wyspecjalizowane podmioty, które w imieniu wprowadzających na rynek spełniają ustawowe obowiązki środowiskowe. Organizują zbiórkę odpadów, odpowiednie ich zagospodarowanie oraz recykling w wyspecjalizowanych instalacjach do przetwarzania odpadów.. Dzięki funduszom otrzymanym od wielu różnych firm mają także możliwość przygotowania szerzej zakrojonych działań edukacyjnych.

Podpisując umowę z organizacją odzysku, przedsiębiorca może przekazać jej odpowiedzialność za osiągnięcie wymaganych poziomów odzysku i recyklingu oraz za organizację kampanii edukacyjnej. Dzięki temu rozwiązaniu, wiele firm z branży motoryzacyjnej – zarówno importerzy, jak i producenci – ogranicza formalności i zapewnia zgodność z przepisami.

Czym jest opłata produktowa?

Opłata produktowa jest swego rodzaju rekompensatą za niewywiązania się przez przedsiębiorcę z obowiązku odzysku i recyklingu wyżej omawianych odpadów. Wnieść należy ją co roku do 15 marca na konto urzędu marszałkowskiego.

Wysokość opłaty zależy od rodzaju i ilości produktów lub opakowań wprowadzonych przez przedsiębiorcę do obrotu w ciągu roku, a także od ustawowych poziomów odzysku i recyklingu na dany rok. Każdy z produktów oraz każdy z materiałów opakowaniowych ma wyznaczoną stawkę oraz inny minimalny poziom odzysku i recyklingu.

Wysokość opłaty jest trudna do oszacowania na początku roku oraz zawsze wyższa niż koszt współpracy z organizacją odzysku. Dlatego, aby jej uniknąć, warto podjąć współpracę z taką organizacją.

Zaufaj właściwym partnerom

Warsztaty samochodowe, sklepy motoryzacyjne oraz dystrybutorzy muszą poruszać się w skomplikowanym labiryncie przepisów dotyczących gospodarki odpadami.

Warsztaty, jako wytwórcy odpadów, mają jasno określone obowiązki związane z ich utylizacją. Z kolei firmy wprowadzające produkty na rynek, takie jak importerzy i producenci, muszą spełniać dodatkowe wymagania dotyczące recyklingu i zbiórki odpadów.

W spełnieniu tych wymagań i zapewnieniu zgodności z przepisami może pomóc współpraca z odpowiednimi partnerami, takimi jak Bio Service – w przypadku gospodarki odpadami – oraz Partslife Polska Organizacja Odzysku SA – w zakresie obowiązków wprowadzającego produkt na rynek.