Kontrola WIOŚ - prawa przedsiębiorcy

Przeczytaj też: Kontrola WIOŚ w warsztacie – uprawnienia inspektorów

Zakończenie działań WIOŚ – co po kontroli?

Po przeprowadzeniu kontroli pracownicy WIOŚ przygotowują protokół, w którym zawierają szczegółowy opis dokonanych ustaleń oraz wszystkich czynności podjętych przez siebie oraz przez kontrolowanego przedsiębiorcę (np. w sytuacji, gdy w trakcie kontroli przedsiębiorca od razu podjął kroki, aby jakieś uchybienia naprawić). Protokół musi zostać przedstawiony do podpisu kontrolowanemu przedsiębiorcy.

W najgorszym przypadku kontrola może skończyć się nałożeniem sankcji za nieprzestrzeganie przepisów. Może to być grzywna lub pieniężna kara administracyjna. Ta druga może sięgnąć nawet miliona złotych. Orzeczona może zaś być m.in. za zmianę klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na inne niż niebezpieczne, niedozwolone mieszanie odpadów, transport i magazynowanie odpadów niezgodne z wymogami.

Ważne: sankcji podlega także brak wpisu w systemie BDO oraz prowadzenie ewidencji w BDO w sposób niezgodny ze stanem faktycznym. Pomocna w tej sytuacji jest możliwość integracji platformy Bio Service z kontem w systemie BDO, dzięki której Karty Przekazania Odpadów mogą wypełniać się automatycznie.

Ponadto kotrolerzy mają praco do wydania zarządzenia pokontrolnego. Określają w nim, co stanowi w danym warsztacie problem z punktu widzenia przepisów środowiskowych oraz wskazują, jakie działania należy podjąć, aby został on naprawiony. W zarządzeniu musi zostać wyznaczony termin, w którym przedsiębiorca ma na nie odpowiedzieć (np. opisując, co zrobił w kierunku wyeliminowania naruszenia przepisów). Brak odpowiedzi na zarządzenie pokontrolne sam w sobie może skutkować nałożeniem na właściciela warsztatu grzywny. Wciąż trwające zaś naruszenie może być później i tak ukarane.

Prawa przedsiębiorcy podczas kontroli WIOŚ

Przedsiębiorca ma prawo do otrzymania upoważnienia do przeprowadzenia kontroli. Określony jest w nim zakres czynności kontrolnych i inspektorzy nie mogą poza niego wykroczyć. Co do zasady mogą one być wykonane dopiero po przekazaniu tego dokumentu oraz po okazaniu legitymacji służbowej. W wyjątkowych sytuacjach działania WIOŚ mogą się zacząć bez przedstawienia upoważnienia. Wtedy jednak musi być ono dostarczone przedsiębiorcy w ciągu trzech dni od ich rozpoczęcia kontroli.

Po zakończeniu kontroli przedsiębiorca ma prawo wglądu w przygotowany przez inspektorów protokół. Może go podpisać bez uwag, podpisać, dodając jednocześnie do niego swoje uwagi lub odmówić podpisania. W przypadku ostatniej opcji kontroler zamieszcza na protokole adnotację na ten temat, a właściciel warsztatu ma prawo w ciągu 7 dni przekazać do WIOŚ swoje stanowisko na piśmie.

Przedsiębiorca ma prawo do złożenia skargi na zarządzenie pokontrolne, z którym się nie zgadza. Takie zarządzenie jest w tym kontekście traktowane bowiem – według dominującego orzecznictwa – jako „inny akt lub czynność z zakresu administracji”. Tym samym skargę można wnieść do wojewódzkiego sądu administracyjnego za pośrednictwem WIOŚ-u w terminie 30 dni od otrzymania zarządzenia.

Kary nałożone przez WIOŚ są formalnie decyzjami administracyjnymi. Przedsiębiorca ma prawo odwołać się od nałożonej kary do organu wyższego szczebla, czyli do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Jego decyzja, np. utrzymująca w mocy decyzję WIOŚ, jest ostateczna w rozumieniu Kodeksu Postępowania Administracyjnego. Wciąż jednak można ją zaskarżyć do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Należy jednak pamiętać, że podjęcie takiego kroku nie wstrzymuje automatycznie egzekucji kary. Sąd może zdecydować o tym, ale dopiero na wniosek dotyczący konkretnie tej kwestii. Wyrokiem sądu może być uchylanie decyzji w całości lub jej części albo uznanie, że była ona zgodna z prawem. Zarówno przedsiębiorca, jak i GIOŚ mogą się od wyroku odwołać. Tzw. skargę kasacyjną rozpatruje Naczelny Sąd Administracyjny, od którego wyroku nie ma już drogi odwoławczej.

____

Kontrola WIOŚ nie powinna budzić niepokoju u osób działających zgodnie z przepisami środowiskowymi. Niemniej jednak warto się do niej odpowiednio przygotować, aby cały proces kontroli przebiegł sprawnie i miał jak najmniejszy wpływ na pracę warsztatu. Korzystając ze wsparcia Bio Service łatwiej zachować porządek zarówno w samym warsztacie, jak i w prowadzonej w firmie dokumentacji. To na pewno pomoże zaś w kontaktach  z instytucjami kontrolnymi.