System SENT został wprowadzony w Polsce w celu zwiększenia efektywności i skuteczności nadzoru celnego, a także poprawy bezpieczeństwa na granicach. Ma on zapewnić bezpieczeństwo i sprawność transportu oraz chronić interesy państwa przez skuteczne zapobieganie przemytowi oraz innym nielegalnym działaniom związanym z transportem towarów. Udział w nim jest obowiązkowy dla wszystkich firm, które chcą przewozić towary objęte nadzorem celnym lub innymi ograniczeniami. W ramach systemu nadzór celny może monitorować towart na każdym etapie transportu – od miejsca ich wywozu do miejsca przeznaczenia – za pomocą specjalnych urządzeń GPS.
Działania systemu SENT reguluje ustawa o monitorowaniu drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi z dnia 9 marca 2017 roku.
Przepisy nakładają obowiązek zgłoszenia przewozu do elektronicznego rejestru SENT (oraz w razie potrzeby akutalizacji danych o danym transporcie) na firmy, które wysyłają, odbierają lub przewożą tzw. „towary wrażliwe” lub paliwo opałowe. Przewoźnicy, którzy transportują takie towary muszą wyposażyć środki transportu w odpowiednie urządzenia przekazujące dane geolokalizacyjne.
W systemie monitorowania transportu rejestrowane są towary wrażliwe, czyli takie które objęte są specyficznymi przepisami dotyczącymi opodatkowania lub są szczególnie istotne dla państwa (takie, które mogą być zagrożone brakiem dostępności). Objęcie ich drobiazgową kontrolą transportu wynika ze zwiększonego ryzyka oszustw podczas obrotu tymi towarami.
Wśród towarów objętych tym systemem są np. alkohol, paliwa opałowe, tytoń, określone środki lecznicze. Nowelizacja z lutego 2022 roku rozszerzyła tę listę o dwie grupy towarów – rozpuszczalniki i odpady. Zmiana przepisów sprawiła, że każdy transport odpadów z zagranicy do Polski, jak również przewóz (tranzyt) odpadów przez terytorium Polski podlega rejestracji w SENT. Oczywiście, nie oznacza to, że przedsiębiorca musi zgłaszać każdy odbiór odpadów ze swojej firmy w systemie SENT. Taki obowiązek istnieje wyłącznie w ściśle okreśłonych, specyficznych przypadkach.
Aktualizacja (styczeń 2024 r.)
W styczniu 2024 roku weszło w życie rozporządzenie poszerzające grupę towarów, których transport jest objęty obowiązkiem rejestracji w systemie SENT. Wśród nich znalazło się m.in. 11 rodzajów odpadów z obszaru farb i rozpuszczalników. Więcej na ten temat prezczytacie w artykulue Więcej odpadów do zgłoszenia w systemie SENT.
Monitoringiem w ramach systemu SENT jest objęty jest m.in. przewóz olejów i preparatów smarnych, w tym olejów używanych w motoryzacji, takich jak olej silnikowy czy olej do skrzyni biegów. Dzięki temu możliwe jest skuteczne zapobieganie ich nielegalnej utylizacji oraz ochrona środowiska. Oleje mogą zanieczyszczać środowisko i stanowić zagrożenie dla ludzi i zwierząt. Dlatego też transport takich olejów jest objęty szczególnym nadzorem, a ich nielegalna utylizacja jest surowo karana.
Przedsiębiorca zlecający odbiór takiego transportu odpowiada za wygenerowanie indywidualnego elektronicznie numeru oraz specjalnego klucza szyfrującego. Te dane musi potem przekazać firmie która odbierze od niego olej.
Powyższe limity ciężaru i objętości nie dotyczą transportu towarów w opakowaniach o pojemności poniżej 11 litrów, jednak w przypadku oleju odpadowego składowanego w warsztacie to wyłączenie nie ma praktycznego znaczenia.
Warto pamiętać, że nielegalna utylizacja jakiejkolwiek ilości olejów używanych w motoryzacji jest nie tylko szkodliwa dla środowiska, ale również niebezpieczna dla ludzi. Dlatego też konieczne jest przestrzeganie przepisów dotyczących ich transportu i utylizacji, a także dbanie o bezpieczeństwo podczas transportu. Procedury SENT pomaga w tym zadaniu, umożliwiając skuteczne monitorowanie przewozu olejów używanych w motoryzacji, zapobieganie ich nielegalnej utylizacji, a w razie potrzeby umożliwia szybką reakcję na ewentualne nieprawidłowości związane z ich transportem.
Obsługa zgłoszeń SENT odbywa się na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (puesc.gov.pl). Konto na niej powinna mieć zarówno firma, jak i konkretna osoba, która będzie w jej imieniu wykonywać zgłoszenia SENT. Jeśli firma będzie wysyłać, sprzedawać, odbierać lub kupować, podczas zakładania konta dla reprezentującej jej osoby należy wybrać opcję „ROZSZERZONY ZAKRES UPRAWNIEŃ”.
Z upoważnienia udzielonego pełnomocnikowi lub z oświadczenia złożonego przez pracodawcę dla pracownika musi jednoznacznie wynikać, że posiada on uprawnienia do przesyłania, uzupełniania i aktualizacji zgłoszeń przesyłanych do systemu monitorowania SENT.
Jeśli konto na PUESC zostało pomyślnie założone, osoba reprezentująca firmę może wypełnić odpowiedni formularz, wypełniając dane dotyczące danego transportu. Po wpisaniu niezbędnych informacji trzeba kliknąć przycisk "Zatwierdź". Pozwoli to na otrzymanie numeru referencyjnego zgłoszenia, który należy przekazać przewoźnikowi i podmiotowi odbierającemu.
Bio Service to platforma online, oferująca wsparcie w zarządzaniu gospodarką odpadami w warsztacie. Narzędzie to pozwala na zlecanie online odbioru odpadów niebezpiecznych oraz innych niż niebezpieczne przez operatorów współpracujących z platformą. Skorzystanie z tej opcji daje warsztatowi gwarancję, że odpady zostaną odebrane przez firmy posiadające wszystkie potrzebne pozwolenia i decyzje administracyjne, potrzebne do w pełni legalnego funkcjonowania w obszarze gospodarki odpadami.
Czytaj także:
Co kryje się za cyframi w kodach odpadów?
Utylizacja opon – zleć odbiór ogumienia online
Zarabiaj na akumulatorach, pamiętając o środowisku
Prawa przedsiębiorcy podczas kontroli WIOŚ – wyjaśniamy